Οδηγίες επιβίωσης για ορφανά γατάκια
Πρώτο ταξίδι…και τελευταίο.
Αν, πηγαίνοντας το πρωί να πετάξετε τα σκουπίδια σας δείτε μια πλαστική σακούλα στον κάδο να χοροπηδάει ή να ανασαίνει ή ακόμα και να μιλάει…μην πανικοβληθείτε.
Δεν αρχίσατε ξαφνικά να ακούτε φωνές ούτε να βλέπετε ζωντανές σακούλες.
Απλά γίνατε μάρτυρας σε μια ακόμα ιστορία…»ανεπιθύμητων», πεταμένων γατιών.
Γνωρίσατε από κοντά, ακόμα μια σκληρή επέμβαση στο δικαίωμα κάθε πλάσματος για ζωή.
Ο κάθε οργανισμός μετά από αγώνα χιλιάδων προκλήσεων, δοκιμασιών και αλλαγών μέσα στη μήτρα της μητέρας του, παίρνει τελικά το βραβείο να γεννηθεί και να ζήσει. Εκεί έξω όμως περιμένουνε δυο άκαρδα »ανθρώπινα» χέρια που εγκλωβίζουν την ζωή του μέσα σε μια πλαστική σακούλα, μέσα σε μια μήτρα θανάτου και την επιβιβάζουν με το ζόρι στον σκουπιδοτενεκέ … ταξίδι στην ανυπαρξία!
Αν εκείνο το πρωί νοιώσετε θλίψη και αγανάκτηση και αποφασίσετε να σκίσετε την σακούλα για να προσφέρετε οξυγόνο σε μια χούφτα πεινασμένων για επικοινωνία και ζωή »ανεπιθύμητων» γατιών, ίσως, οι οδηγίες που ακολουθούν να σας βοηθήσουν.
Αν υπάρχει μητέρα (αλλά δεν μπορεί να ανταποκριθεί).
Ψάξτε τριγύρω, στην γειτονιά, μήπως συναντήσετε την μητέρα τους, μια μάνα γάτα που γεμάτη αγωνία ζητάει τα μωρά της…Αν είστε τυχεροί και την βρείτε ελέγξτε αν μπορεί να τα θρέψει. Αν δεν μπορεί χωρίστε τα μικρά σε ομάδες που περιλαμβάνουν γατάκια με το ίδιο περίπου βάρος. Ενώ η μια ομάδα τρωει από την μητέρα, η άλλη την τρέφεται με μπιμπερό. Στο επόμενο γεύμα (4 γεύματα φαγητού την ημέρα) οι ομάδες αλλάζουν και αυτή που πρόκειται να επισκεφτεί την μητέρα ταίζεται λίγο με το μπιμπερό για να μετριαστεί ο »βίαιος» θηλασμός.
Αν ανακαλύψετε και μια άλλη γατομητέρα να θηλάσει τα μικρά τότε τα ορφανά παίρνουν καλύτερη θρέψη, ελαττώνεται η θνησιμότητα, βελτιώνεται η άμυνα και προάγεται η κοινωνική τους ανάπτυξη.
Αν δεν υπάρχει μητέρα (το συνηθέστερο).
Οργανώστε τις προσπάθειές σας. Σε αυτή τη περίπτωση σας περιμένει αρκετή δουλειά.
Ζέστη.
Τα γατάκια κουλουριάζονται το ένα πάνω στο άλλο καθώς και πάνω στην μητέρα για να διατηρήσουν την θερμοκρασία τους. Αν αναπτυχθεί υποθερμία, είναι ήδη κοντά τους μια από τις συχνότερες αιτίες θανάτου.
—Τοποθετείστε θερμόμετρο χώρου για να ελέγχετε την θερμοκρασία.
Η ιδανική θερμοκρασία περιβάλλοντος είναι 35οC για 0 – 2 εβδομάδων νεογέννητα (πριν ανοίξουν τα μάτια τους), 28οC για γατάκια 2 – 3 εβδομάδων και 25oC για μεγαλύτερα των 3 εβδομάδων.
—Χρησιμοποιήστε μπουκάλια ζεστού νερού τυλιγμένα με πετσέτες και θερμοφόρες για να διατηρήσετε την θερμοκρασία που επιθυμείτε. Κοινές ή ειδικές υπέρυθρες λάμπες θέρμανσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν αν τα γατάκια έχουν διέξοδο και μπορούν να αποφύγουν το φως όποτε θέλουν.
Προσοχή: Η υπερθερμία μπορεί να οδηγήσει γρήγορα σε αφυδάτωση, την συχνότερη δηλαδή αιτία θανάτου.
Σπίτι.
Χαρτοκιβώτια, τσάντες και κλουβιά μεταφοράς μπορούν να παίξουν τον ρόλο της θερμοκοιτίδας.
Το δάπεδό τους να είναι ζεστό, απορροφητικό, μαλακό και να μην περιέχει τρίχες και κλωστές που μπορούν να τυλιχτούν γύρω από το πόδι ή το κεφάλι κάποιου γατιού ούτε άλλα επικίνδυνα για πνιγμό αντικείμενα. Καλές λύσεις για δάπεδο είναι παλιές πετσέτες, πάνες μιας χρήσης, ύφασμα από συνθετικό «fleece». Το δάπεδο να αλλάζεται συχνά!
Φροντίδα.
—Ορφανά που δεν έχουν θηλάσει μητρικό γάλα, δεν έχουν αντισώματα και πρέπει να τα προφυλάξετε να μην έρθουν σε επαφή με ενήλικες γάτες ή γατάκια άλλων τοκετών.
—Η καθαριότητα είναι απαραίτητη για να μπορέσουν να μεγαλώσουν. Πριν ασχοληθείτε μαζί τους πλύνετε τα χέρια σας με υγρό αντισηπτικό σαπούνι (και ξεπλύνετέ τα πολύ καλά με νερό).
—Κάθε μέρα σκουπίστε προσεκτικά και τρυφερά ολόκληρο το σωματάκι τους με ζεστό βρεγμένο μαλακό ύφασμα για λόγους καθαριότητας και στη συνέχεια στεγνώνουμε. Τα σύνεργα του ταίσματος και του δαπέδου να καθαρίζονται και να απολυμαίνονται τακτικά.
—Τα μικρά να ζυγίζονται συχνά (ζυγαριά κουζίνας) για να εκτιμηθεί η πρόοδός τους. Το γατάκι που διατρέφεται σωστά κερδίζει 10 γραμμάρια την ημέρα και βγάζει σχηματισμένα κιτρινωπά κόπρανα.
Μικρά που υποσιτίζονται δεν κερδίζουν βάρος, είναι ανήσυχα και κλαίνε συνέχεια.
Η σοβαρή διάρροια προκαλεί αφυδάτωση. Αν δεν επέμβει κτηνίατρος, οδηγεί στο θάνατο.
—Μετά από κάθε τάισμα ορφανών ηλικίας 0 έως 3 εβδομάδων μην ξεχνάτε να χαϊδέψτε με λίγο βαμβάκι βρεγμένο σε ζεστό νερό την περιοχή που βρίσκονται τα γεννητικά τους όργανα και ο πρωκτός τους ώστε να προκαλέσετε την λειτουργία του αντανακλαστικού της αφόδευσης και της ούρησης που απουσιάζει.
Ακριβώς το ίδιο θα έκανε η μητέρα τους με την γλώσσα της.
Νερό.
—Τα ορφανά γατάκια πρέπει να λαμβάνουν περίπου 1,8 ml νερό για κάθε 100 gr. σωματικού βάρους την ημέρα.
—Αν δεν προσλαμβάνουν το αναγκαίο νερό με το γάλα που πίνουν, το νερό που τους λείπει πρέπει να τους χορηγείται σαν ξεχωριστό γεύμα.
Τροφή.
Το γάλα της γάτας προσφέρει, εκτός από τις κατάλληλες θρεπτικές ουσίες, παράγοντες που βοηθούν την πέψη και την άμυνα του οργανισμού. Κάθε μικρό θηλάζει 47 γραμμάρια γάλα την ημέρα κατά τον πρώτο μήνα της ζωής του.
Δεν έχει βρεθεί υποκατάστατό του γάλακτος της γάτας. Η σύστασή του διαφέρει πολύ από το γάλα των άλλων ζώων.
—Προτιμήστε γάλα για μικρά γατάκια που πωλείται σε Pet-shops.
Ακολουθώντας τις οδηγίες του κατασκευαστή είστε πιο κοντά στην σύσταση του γατίσιου (στην αρχή ίσως λίγο πιο αραιό). Το γάλα σε σκόνη να το ανακατεύετε καλά ώστε να μην σβολιάζει και φράζει την συσκευή ταίσματος.
—Φτιάχνετε την ποσότητα που χρειάζεται για 2-3 γεύματα και απορρίπτετε αυτό που περισεύει κάθε 6-8 ώρες.
—Τα νεογέννητα τρέφονται κάθε 2- 4 ώρες. Εσείς μπορείτε να τα τρέφετε κάθε 4-6 ώρες.
—Το γάλα και τα σύνεργα χορήγησής του να είναι παντα ζεστά (38οC) και ποτέ κρύα.
—Σωστή στάση θηλασμού: Ξαπλωμένα μπρούμυτα με το κεφαλάκι τους ελαφρά σηκωμένο. Μην ταίζετε πολύ γρήγορα γιατί μπορεί να συμβεί αναγωγή, πνιγμός, διάρροια.
—Αρχίστε τον απογαλακτισμό των γατιών στην ηλικία των 3 με 4 εβδομάδων. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να τα μάθετε να τρώνε από ρηχό πιάτο και σταδιακά να ελαττώνετε το γάλα και να αναμιγνύετε βαθμιαία όλο και περισσότερη κονσέρβα για αναπτυσσόμενα γατάκια και αργότερα κροκέτα.
Τρόποι ταίσματος.
—Μπιμπερό
Συνιστάται σε γατάκια που μπορούν να θηλάσουν. Απαιτεί περισσότερο χρόνο αλλά τους επιτρέπει να φάνε μέχρι του σημείου που θα νοιώσουν ότι χόρτασαν.
Μεγάλη ποικιλία από μπιμπερό είναι διαθέσιμη στα Pet-shops. Το άνοιγμα της ρόγας μπορεί να τροποποιηθεί. Κόψετε την με ένα ξυραφάκι οριζόντια (σαν σχισμή). Και όχι «τρύπα» όπως συμβουλεύουν πολλοί. Αναποδογυρίστε το μπιμπερό χωρίς να το ζουλίξετε και ελέγξτε να πέφτει μία-μία σταγόνα γάλακτος. Τοποθετήστε το γατάκι στην σωστή θέση ταίσματος.
Όταν ταίζετε μην ζουλάτε το μπιμπερό γιατί μπορεί να πνιγεί.
—Σύριγγα ταίσματος
Απαραίτητη μέθοδος για αδύνατα ορφανά που δεν ξέρουν να θηλάσουν. Μην το επιχειρήσετε μόνοι σας. Απαιτείται προηγουμένως η εκπαίδευσή σας από κτηνίατρο.
Κοινωνικότητα.
Η περίοδος κοινωνικοποίησης της γάτας (η ηλικία που εξοικειώνεται με ένα είδος ζώου και στην περίπτωσή μας με την γάτα αλλά και με τον άνθρωπο ) είναι η ηλικία μεταξύ 2 και 7 εβδομάδων.
—Επιδιώξτε σε αυτή την ηλικία να νοιώσουν αρκετή σωματική επαφή μαζί σας. Έτσι θα βελτιωθεί και η φυσική και η κοινωνική τους ανάπτυξη.
Γατάκια που αναπτύσσονται μόνα τους κινδυνεύουν να γίνουν μοναχικά. Αν δεν είναι κοινωνικά με τις γάτες δεν μπορούν να ζήσουν ούτε σαν αδέσποτα. Αν δεν είναι κοινωνικά με τους ανθρώπους δεν θα υιοθετηθούν ποτέ όσο τυχερά και να είναι.
—Αν παρατηρηθεί επίμονο πιπίλισμα του ενός στο άλλο υπάρχει πιθανότητα να προκληθούν τραύματα του δέρματος. Τότε χωρίστε τα για μερικές μέρες.
Προβλήματα
—Διάρροια.
Το συχνότερο πρόβλημα στα ορφανά γατάκια είναι η ήπια διάρροια : χαλαρά και κίτρινα κόπρανα, και η σοβαρή διάρροια: γκρι κόπρανα σαν νερό. Η σοβαρή διάρροια χρειάζεται θεραπεία από γιατρό γιατί αλλιώς οδηγεί σε αφυδάτωση και πολύ γρήγορα σε θάνατο.
Διαλύστε το γάλα που δίνετε κατά 50% με νερό.
Μειώστε την ποσότητα των επομένων γευμάτων και ελέγχετε τα κόπρανα που παράγονται. Αν υπάρχει βελτίωση αυξάνετε την ποσότητα αλλά και την πυκνότητα του κάθε γεύματος μέχρι να φτάσετε ξανά την κανονική δόση.
—Δεν μεγαλώνει ή χάνει βάρος
Πίνει αραιό γάλα ( λίγες θερμίδες/ml) με αποτέλεσμα να χρειάζεται μεγαλύτερη ποσότητα ανά γεύμα από αυτήν που χωράει στο στομάχι των 15 κυβικών εκατοστών του νεογέννητου.
—Υπογλυκαιμία
Αν το γάλα που πίνει είναι πυκνό (πολλές θερμίδες/ml) και προσθέσουμε το ημερήσιο νερό που του λείπει (και πρέπει να το πάρει) θα αραιωθούν τα θρεπτικά του συστατικά και μπορεί να προκληθεί υπογλυκαιμία.
—Μην χρησιμοποιείτε τις παρακάτω τροφές:
Ασπράδι αβγού: Δεσμεύει την βιταμίνη Β, και προκαλεί διάρροια.
Ανθότυρο (cottage cheese): προκαλεί σκληρά πήγματα στο στομάχι.
Κρέμα γάλακτος: Περιέχει ψηλές συγκεντρώσεις λιπαρών οξέων μέσης και βραχείας αλυσίδας και σχεδόν καθόλου λινολεϊκό οξύ (που περιέχει άφθονο το γατίσιο γάλα).